Wednesday, May 22, 2019

ලද ඇසිල්ලට ජීවිතය ගිලිහුණා

සොදුරු කතාවට සිත සැනහුණා
මිහිරි රස මසවුලට ගත නැලවුණා
සිනා හඬ වීදුරු හඬට මුහුවුණා
ලද ඇසිල්ලට ජීවිතය ගිලිහුණා

Sunday, May 12, 2019

ඨාකුර චින්තනයට මහ පණක් දුන් පේ‍්‍රමදාස ශ‍්‍රී අලවත්තගේ ශූරිහු

සිළුමිණ ශාස්ත්රීය සංග්රහය තුළින් ද අවශේෂ පුස්තක සම්භාරයක් තුළින් ද සිංහල සාහිත කෙත දුක් ගිනි නිවීම පිණිස කලන සිතින්අර්ථ සිද්ධි පරිශ්රමයක් දැරූ ආචාර්ය ප්රෙමදාස ශ්රී අලවත්තගේ ශූරිහු මැයි  8 දින අභාවප්රාප්ත වූහ.
පෙනෙන දිවි ඉමෙන් නොපෙනෙන ඉමකට හදිසි ගමනක යෙදෙ⁣න එතුමන් ලියූ ගීයක් සිහිපත් වේ.
ඔහු ලියූ ඒ ගීතය කිසි දිනෙක මුමුණනු අසා නැත්තෙමි. එහෙත් ඒ ගීතය සමග ජීවත් වන  බොහෝ දෙනා අතරට මම එකතු වෙමි.
අඳුරු කුටිය තුල
දොරගුළු ලා ගෙන
ගයන ගීතිකා යදින යාතිකා
දෙවියන්හට නෑසේ
පොළොව කොටන තැන
පාර හදන තැන
ගිනියම් අව්වේ මහ වරුසාවේ
දෙවියෝ වැඩ ඉන්නේ...
බලන් කඩතුරා හැර දෑසේ...
හද කීරි ගැහෙන අරුතකින් ද, ගත කිලිපොලා යන වදනින් ද, සන්නද්ධ වූ මේ ගීතයෙහි පදරුත් පසිඳලීමට සිත් වුවත් මේ ඊට අවස්ථාව නොවේ. එහෙත් සටහන් කළ යුත්තක් තිබේ.
මෙහි ගායකයා වන ටී එම් ජයරත්නද, සංගීත නිර්මාපකයා වන පේ්ාරමසිරි කේමදාසයන් ද, සත්සර විඳුම් ලොවට අමුතුවෙන් හඳුන්වා දිය යුතු නොවේ. එහෙත් පබැඳුමට පණ දුන් කිවිඳුන් ගැන දත්හු අල්පයහ.
මේ ගීතයට උපත දුන් තිදෙනෙක් වෙති. වංග බසින් එය රචනා කළ රබින්ද්රනාත් ඨාකුරයන් පළමුවැන්නා ය. එම කව ඉංගිරිසියට හැරවූ විලියම් බී යේට්ස් කිවිඳුන් දෙවැන්නා ය. එය සිංහලයට හැරවූ ආචාර්ය පේ්රමදාස ශ්රී අලවත්තගේ තුන්වැන්නා ය.
අලවත්තගේ ශූරීන් එය සිංහලට පරිවර්තනය කළ බවක් මට නම් නොහැගේ.. අලවත්තගේ සූරිහු යේට්ස්ගේ විඳුම් කුටියට ඇතුළු වූහ. ඇතුළුව ඒ වදන් තුළට, ඒ දර්ශනයට, සම වැදුණහ. ඉනික්බිතිව මුල් කතුවරුන්ගේ නිමැවුම ඉක්මවූ වදනිසුරු ප්දරභාවකින් ඨාකුර චින්තනයට මහ පණක් දුන්හ.
ඒ සනාථ කරනු වස් ඉහත උපුටනයට පාදක වූ ඉංගිරිසි ලේඛනය නැවත උපුටා දක්වමි. ඉංගිරිසියෙන් සිංහලට පරිවර්තනය ගැන හැදැරීමට කෙනෙකුට ඇවැසි නම් ගීතාංජලියෙහි 11 වැනි කව ද අලවත්තගේ ශූරින්ගේ ගීතය ද විමසත්වා.
LEAVE this chanting and singing and telling of beads! 
Whom dost thou worship in this lonely dark corner
of a temple with doors all shut? 
Open thine eyes and see
thy God is not before thee! 
ඨාකුරයන් නාම මාත්ර වශයෙන් අසා ඇති මුත් ඒ උතුමන්ගේ චින්තන පථයෙහි සැරසරන්නට තරම් කාල වේලාවක් නොවූ දුහුනන්ට හැර බලන්නට කඩතුරාවක් විවර කළේ අලවත්තගේ ශූරීන් ය.
චිත්ත සන්තානයක උපන් ක්ලේෂ මාත්ර දර්ශනයකට උපමාවකින් රූපකයකින් පණ දීමට හැකි වීම කෙතරම් නම් අසිරියක් ද? එක මිටකට ගත හැකි අලවත්තගේ සූරින්ගේ ගී සමුදාය ගුණාත්මක පිරිපුන් බව ප්රමාණාත්මක බව ඉක්මවන බව සනාථ කරයි.
ශ්රී ජයවර්ධනපුර කෝට්ටේ මහනගර සභාවේ නාගරික ලේකම් ලෙස නීරස ලිපි ලේඛන අතර කල් ගෙවූ හෙතෙම නිබඳ පෙදෙහි රස හව් විදුමට අමතක නොකළේ ය. වෘත්තීය දිවියෙන් පමණක් නොසෑහුණු එතුමෝ ජීවිත කාලයම සම්භාවය සාහිත්යයට කැප කළහ. පුරාණ ගද්ය පද්ය සාහිත්යය පිළිබඳව නිතර ලිපි ලේඛන සම්පාදනය කළේ ය. පුරාණ විවාහ සංස්කෘතිය ආශ්රයභූමි කොට ගෙන ආචාර්ය උපාධි නිබන්ධනයක්ද නිමැවීය. ළමා සාහිත්යය, උපමා කථා හා අව⁣ශේෂ සාහිත්යකරණයෙහි නිරත විය. රාජ්ය සාහිත්ය සම්මාන, ගොඩගේ සාහිත්ය සම්මාන ඈ මණ්ඩල අනුමණ්ඩල තළ සාමාජිකත්වය ද දැරීය. 
මෑතදී දැඩිසේ ගිලන් වූ එතුමෝ සියලු ආබාධ ඉක්මවා නැගි සිටියහ. පෙර සේම අප සමඟ සාහිත කළා රසවින්දනයක යෙදුණහ. එහෙත් කම් වූ පරිද්දෙන් නික්මුණහ. ඒ වූ කලි සුන්දර නික්මන කි.
සුන්දර දිවිගමනක් එ් ලෙස අහවර වුවද යාතිකාව රස විඳ අහවර කිරීමට සිත් නොවේ.

Tuesday, April 16, 2019

අරවින්ද දුටු උන්වහන්සේ

අරවින්ද සිටියේ සියල්ලටම පසුපසින්. ඔහු ඉදිරියේ මහා නඩයක් ඇදුණා. එහි ඉදිරියෙන්ම සිටියේ සිය මුත්තණුවන්. සිය ඥාති පරපුරේ ජ්‍යෙෂ්ඨතමයා ඔහු වූ නිසා හැම කටයුත්තකමට මුල් තැන නිතැනින්ම හිමි වූයේ ඔහුට.
සියවසක්ද පසු කොට වසර දෙකක් ගෙවී ඇති මුත් තවමත් කාර්යශූර වූ සිය මුත්තණුවන් දෙස ඔහුට වඩා වසර 90ක් බාල අරවින්ද බලා සිටියේ විස්මයාවහ නෙතින්.
බොහෝ දුර නැවති නැවතී පැමිණි මේ සෙනඟට හැකි ඉක්මනින්ම ගමනාන්තය කරා ළගා වෙන්නට අවශ්‍ය වුණා.
එහෙත් ඉදිරියෙන් පසෙකට වී සිටින භික්ෂුවක් නිසා නඩය සිය ගමන මොහොතකට නතර කළා. මැදි වයසේ සිටින ඒ භික්ෂුව පසෙකට වී සිය සිවුරේ ඉරී ගිය කොටසක් මහමින් සිටියා.
‘ඔබවහන්සේට මහන්සි පාටයි. පැන්පහසුවක් එහෙම?’
‘එහෙම අවශ්‍යතාවක් නැහැ පින්වත. ඔබ මේ යන්නේ කොහිද?’
‘අපේ අසල්වැසි රටේ වැඩ වාසය කරන බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ අඩවියට වැඩම කළා යැයි පුවතක් අප ගම් පළාතේ පැතිරුණාග උන්වහන්සේ වැඩම කොට මේ අඩවිය තමන්වහන්සේගේ සිරිපා සලකුණින් ආශිර්වාද කලා කියා පුවතක් අපේ ගම් පලාතේ පැතිර යනවා,’ මුත්තණුවන් පැහැදිලි සරින් කියා සිටියා.
‘අනේ ඉතින් ඒ උත්තමයන් වහන්සේව දැකගන්නට බැරි වුණත් අඩුම තරමේ උන්වහන්සේගේ සිරිපතුල් හරි දැක දැකගන්නට පුළුවන්නම් කොයි තරම් දෙයක්ද?’ ඒ වැඩිමහළු ඥාතියෙක්.
‘උන්වහන්සේ සිරිපතුල සලකුණු කොට දැන් දින දෙක තුනක් වෙනවා කියල තමයි ආරංචියග ඔබවහන්සේට උන්වහන්සේ හමු වුණාද?’
‘උන්වහන්සේ සිරිපතලෙන් ආශිර්වාද කොට දැන් දින දෙකක් හෝ තුනක් වෙනවා කියල තමයි ආරංචිය. ඔබවහන්සේට උන්වහන්සේ හමු වුණා ද?’
‘මේ ඇත්තෝ බොහෝ දුර ගෙවා ගෙන ඇවිත් තියෙනවා. මෙතන නැවතිල ගිමන් හැරියොත් බුදුරජාණන්වහන්සේ දැකගනැනීමට හැකියාව ලැබේවි.’
‘අපි දැන් සෑහෙන තැන් වල නතර වෙවී ආවේ. මෙතනත් සුනංගු වුණොත් අපිට සිරිපතුල් වහන්⁣සේ දැක ගන්නට තව බොහෝ වෙලා ගත වේවි. ඔබවහන්සේගේ සිවුර හැකි ඉක්මනින් මසා දෙන්නට අපට අවසර ද?’
භික්ෂුව සිය ඉඳිකටුව පසෙකින් තැබුවා.
"මගේ සිවුර මසා අවසානයි. පිංවතුන් බොහෝ දුර ඇවිත් තියෙනවා. දැන් ඉතින් නැවතුණොත් නේ ද හොඳ?"
‘එහෙම නවතින්න හැකියාවක් නැහැනේ හාමුදුරුවනේ. අපිට තව බොහෝ දුර යන්න තියනව. එහෙනම් අවසරයි හාමුදුරුවනේ. තවත් සුනංගු වෙන්න කාලයක් නැහැ.’
සියලු දෙනා එකත්පසුව වැඳ නමස්කාර කොට භික්ෂුවගෙන් අවසර ගෙන ඈතට යන තෙක් අරවින්ද බලා සිටියා. තමාගේ නැවතීම ඒ කිසිවෙකුට නොදැනුණේ ගමනාන්තය ගැනම සිත යොමු කරගෙන සිටි නිසා විය යුතු යැයි ඔහුට සිතුණා.
අරවින්ද භික්ෂුවට සමීප වුණා.
‘ඇයි පුතා?’ භික්ෂුව විමසුවා.
‘ඔබවහන්සේ කී දේ ගැන මට ප‍්‍රශ්නයක් තියෙනව.’
භික්ෂුව නිහඬව සිටියේ අරවින්දට කතා කරන්නට ඉඩ හරිමින්.
‘මගේ මාමලා නැන්දලාට මෙතන නවතින්න කියල දෙවතාවක්ම කිව්වා. නැවතුණොත් බුදුරජාණන් වහන්සේ දැකගන්නට පුළුවන් වේවි කියලාත් කිව්වා. ඒ කිව්වෙ නිකම් වෙන්න බැහැ."
භික්ෂුව හිස ඔසෙවා අරවින්ද දෙස බැලුවා. සිය සිත් නෙතින් භික්ෂුව තමා ඉදිරියේ සිටින බාලකයාගේ සිත් රුව විනිවිද දැකගත්තා.
"පුතා කැමතිද බුදුරජාණන්වහන්සේ දැකගන්නට?"
"ඔව් ස්වාමින්වහන්ස."
"ඇයි ඒ?"
"උන්වහන්සේ⁣ගේ අපරිමිත රූපකාය ගැනත් දේසනා කරන අසිරිමත් ධර්මය ගැනත් මම අසා තිබෙනවා. ඒ නිසා උන්වහන්සේ දැකගැනීමට මම ආසයි."
"ඔබ දැන් බොහෝ දුර පැමිණ ගමන් විඩාව ඇති කෙනෙක්. එවිට කොහොමද බුදුරජාණන්වහන්සේ දැකගන්නේ"
"උන්වහන්සේ දැක ගන්නට ගමන් විඩාව නැති වෙන්න ඕනද ස්වාමින්වහන්ස?"
"බුදුරජාණන්වහන්සේ නමක් මේ ලෝකෙට බිහි වෙන්නේ හැල්මේ දුවන සත්වයන්ගේ ගමන නැවතීම කියා දෙන්නයි. ඒ නිසා පුතා ඔබ දැන් නවතින්න ඕන. හති අරින්න."
"මම ලැහැස්තියි ස්වාමින්වහන්ස."
භික්ෂුව අරවින්දට තමා ඉදිරියට පැමිණ හිඳගන්නා ලෙස සන් කළා.
දැස් පියාගත් අරවින්ද භික්ෂුවගෙන් නිහඬ පාඩමක් ඉගෙනගත්තා.
දෑස් හැරි අරවින්දට තවදුරටත් කඳුමුදුනේ සලකුණුව තිබෙන සිරිපතුල් දැකගන්නට අවශ්‍ය වූයේ නැහැ. සිය ඥාති සමූහයා පිළිබඳව ඔහුට මුලින්ම දැනුණේ අනුකම්පාවක්. පසුව එය සංවේගයක් බවට පත් වුණා. ඉදිරියෙන් වඩින මහාපුරුෂයාණන්වහන්සේ පසුපස අරවින්ද සෙමෙන් සෙමෙන් ඇදුණේ උන්වහන්සේ පරිහරණය කළ ඉඳිකටුවද රැගෙන සාදා ගත් සිතකින්.

Monday, January 28, 2019

ඔබ පුතකු වීමෙන් නිවී සැන­සිණිමි!

2019 පෙබරවාරි 2 සිළුමිණ පුවත්පතෙහි පුන්කලස අතිරේකයෙහි පළ විය.

මාධ්‍යවේදියකු ලෙස මම ජීවතුන් අතර සිටින මෙන්ම නාමශේෂ භාවෝපගත කීර්තිමත් පුද්ගලයන් ගැන කොතෙකුත් අභිනන්දන ලේඛනය කොට ඇත්තෙමි. එහෙත් සිත් ගැබ පාරා එබිකම් කරන මට පසක් වන යම් සැබෑවක් තිබේ. යම් මොහොතක මපියාණන් ගැන යම් අභිනන්දනයක් කිරීමට සිත් වෙත් නම්, ඔහු ඉතිරි කළ දායාදය පච්ච වර්ණයෙන් පෙඟුණු තුරු ලතා සපිරුණු හරිත දිවයිනක් විවර කරන බවයි ඒ. මෙවන් ලඝු ලේඛනයකින් ඒ දායාදය කිසි ලෙසකවත් කැටි කළ නොහැකිය. මේ සටහනෙහි යම් අත්තුක්කංසන පරවම්භනයක් හෝ අහංකාර පරවශ බවක් දැනෙත් නම් කමන්න. එහෙත් ජීවිතයෙහි මා විඳි පරම සැබෑව නම් එයයි.

සුප්‍රකට චරිතයක් නොවූවද, ඔහුගේ සුප්‍රකට බවේ සෙවණැල්ලෙන් කිනම් තැනකට වුව නිබය ව මම ඇතුළු වෙමි. කළ යුතුව ඇත්තේ තාත්තාගේ නම යම්තමින් සඳහන් කිරීම පමණි. සන් මිතුරකු වේවා, පරම සතුරකු වේවා, එහෙමත් නැත්නම් දුර ආශ්‍රිතයකු වේවා, ඔවුහු සුනන්ද මහේන්ද්‍ර නම් ඔහුගේ නම කී පමණින් හඳුනා ගනිති. ඒ නම නොහඳුනන කෙනෙක් වෙත් නම් එවැන්නන් මට හමු ව ඇත්තේ දුසිමකටත් අඩුවෙනි.

පසුපසින් ඇදෙන කුඩාවකු සේ ඉදිරියෙන් ඇදෙන ඔහු දෙස මම බලමි. ඉක්මන් ගමනින් යන ඔහු මා විස්මයට පත් කරයි. කිසිදු අවසරපතක් නොමැතිව උසස් නිලදරුවකුගේ කුටියට නිබයව ඇතුළු වන ඔහු නවතාලීමට සිතක් නැති ආරක්ෂක භටයන් ද මම දැක ගනිමි. ලොකු මහත්තය අඳුනන කෙනෙක් වෙන්නැති... ඔවුන්ගේ දේහ ලක්ෂණ මම කියවමි. ඒ උසස් නිලදරුවා හුනස්නෙන් නැඟී සිට ඔහුට ආචාර සමාචාර කරන අවස්ථාවේ දී ආරක්ෂක භටයන් ද මම ද තවත් විස්මයට පත් වෙමු. ඒ නිලදරුවන්ගේ අධ්‍යාපනයේ යම් අවධියකදී තාත්තා ඔවුන්ගේ ගුරුවරයකු බව මා දැන ගන්නේ සුළු මොහොතකට පසුව ය. එසේත් නැතිනම් ඔහුගේ කෘති කියවා ඇති පිරිසකි.

දශක අටක ජීවිත කාලයක් පුරා තාත්තා බොහෝ විෂය පථ සිසාරා යන රැස් වළල්ලක් නිමැවීය. නවකතාකරුවකු, කෙටිකතා රචකයකු, කවියකු, නාට්‍යකරුවකු, ශබ්දකෝෂ කර්තෘවරයකු, විශ්වවිද්‍යාල මහාචාර්යවරයකු, පරිපාලකයකු හා ජනමාධ්‍ය විශාරදයකු (රූපවාහිනි, පුවත්පත් හා ගුවන්විදුලි) ලෙස ඒ හැම විෂය භූමියකම සම්මානනීය භූමිකාවකට පණ පෙවී ය. වියතුන් සබා මැද සැරි සරා උපයාගත් ධනයක් සේ දිදුලන සම්මාන ප්‍රදාන හා පුස්තක සමූහයෙන් ගොඩ නැඟුණු ඒ මහ රගමඬල වංකගිරියක් සේ දිස් වේ. මහත් ඇල්මෙන් මම එහි ඇතුළු වෙමි; ඇතුළු වී අතරමං වෙමි.

මින් වසර 81කට ප්‍රථම ජනේරුවක 28 වන දින මාටින් හෙන්රි ද මැල් සහ ලිලියට් මාග්‍රට් වෛද්‍යරත්න යන මගේ පූර්වජනකයන්ට දාව තාත්තා මෙලොව එළිය දුටුවේ ය. වෘත්තීය වශයෙන් මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකයකු වූ බැවින් ද මැල් කුටුම්බයට විටින් විට පදිංචිය මාරු කරන්නට සිදු විය. මින් තාත්තාට නම් සිදු වූයේ මහත් ලාභයක්මයි. කොළඹ ආනන්දය හා මහනුවර ධර්මරාජය වැනි උත්තම ගණයේ විදුහල් මාතාවෝ ඔහු පෝෂණය කළහ.

ඉනික්බිතව එදවස විද්‍යාලංකාර නම් ලත් කැලණිය සරසවි බිමට ඇතුළු විය. සම්මානිත මහාචාර්යවරයකු ලෙස අදටත් ඔහු එහි ගිරිතරණය කරන්නේ ය. හෙවණැලි ඇද මිනිස්සු නම් ඔහුගේ කුලුදුල් ගත 1964 පැවති රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මාන උලෙළේදී විශිෂ්ටතම නවකතාවට හිමි ත්‍යාගය දිනා ගත්තේ යග ඉන් පිදුම් ලබන විට ඔහු 26 හැවිරිදි තරුණයෙකි. එක් ක්ෂේත්‍රයක පමණක් ජීවිත කාලයක් ගත කිරීම තාත්තාට නුපුරුදු විය. සාහිත ගිරිශිඛරයෙන් ඔහු රගමඬලට පිවිසුණේ හෙන්රික් ඉබ්සන් නම් නෝවිජියානු නාට්‍ය රචකයා වෙත තිබුණු ඇල්ම හේතු කොට ගෙන ය.

1965 දී හෙන්රික් ඉබ්සන්ගේ පෙළ ගැහැනියක් නමින් සිංහල කරළියට ඔහු හඳුන්වා දුන්නේ ය. කෙටි කලක් ඉංග්‍රීසි උපදේශකයකු ලෙස සේවය කොට ඔහු ඉන්පසුව ගුවන්විදුලි සංස්ථාවට බැඳුණේ මහගමසේකර වියොවින් සිස් වූ නිබන්ධ සම්පාදක තනතුර නොසිස් කිරීමට ය. මේ අතර බීබීසී ලෝක සේවයේ සන්දේශය වැඩසටහන සඳහා නිෂ්පාදකයකු පත් කරගැනීමේ තරග විභාගයෙන් තාත්තා සමත් විය. සරසවි බිමේදී සිත් ගත් සුහදිනියගේ අත ගත් ඔහු ලන්ඩන් බලා පියාසර කළේ ඉන් පසුව ය.

තෙවසරක බීබීසී සේවා කාලයෙන් අනතුරුව ආචාර්ය උපාධිය ද නිමවා, තාත්තා ලක්දිවට පැමිණියේ ය. කීර්තිශේෂ භාවෝපගත මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ අසිරි මැද කැලණි සරසවි බිමෙහි ජනසන්නිවේදන අංශය පිහිටුවාලීමේ පුරෝගාමියකු බවට පත් වූයේ ඉන් පසුව ය. ඒ 1974 වසර ය.

නිර්මාපකයකු ලෙස ද, සරසවි ඇදුරකු ලෙස ද, තාත්තා මහ නුග රුකක් වී වැඩෙන්නට විය. එහි මස්තකප්‍රාප්ත ඵලයක් ලෙස 1990 දශකය මුල් භාගයේ ඔහු රචනා කොට අධ්‍යක්ෂණය කළ සොක්‍රටීස් නම් ස්වතන්ත්‍ර නිර්මාණය හැඳින්විය හැකිය.

රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මාන උලෙළේදී විශිෂ්ටතම නාට්‍ය පිටපත ලෙස ද, රාජ්‍ය නාට්‍ය උලෙළේදී විශිෂ්ටතම අධ්‍යක්ෂණය, රචනය ඇතුළු අංශ කිහිපයකට ම හිමි සම්මාන රාශියකින් පිදුම් ලැබී ය. සේවා සම්මත පරිදි 2002 දි විශ්‍රාම ලැබූව ද, තාත්තා දැනටත් සම්මානිත මහාචාර්යවරයකු ලෙස සරසවි කිහිපයක සේවය කරමින් සිටියි. හිමිදිරියේම දෙනෙත් විවර කරන ඔහු තෙද ගැන්වූ සංයමයකින් සිය ලේඛන කාර්යයෙහි නිරත වෙයි.

ඔහු විසින් රචිත ග්‍රන්ථාවලිය සිව් ශතකය ඉක්මවයි. ඒ සා මහත් ධාරිතාවකින් වියත් යුද පිටිය ජය ගැනීම එතරම් අරුමයක් සේ නොපෙනෙන්නේ අම්මා ඔහුට දී ඇති අපමණ නිදහස නිසා ය. ගෙදර දොර කටයුතු සොයා බැලීමෙන් ඔහු සම්පූර්ණයෙන් නිදහස් කොට ඇති නිසා ය. තාත්තාගේ රැස් වළල්ලෙන් අම්මා ද නිබඳ පෝෂණය වූවා ය. ඒ පෝෂණයෙන් පුතුන් තිදෙනකුට අමතරව කෘතින් 14ක් ද බිහි කොට ඇත්තී ය. මෑතක බිහි වුණු කෘතිය රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානයකින් ද පිදුම් ලැබී ය.

සමකාලීනයන් මෙන් නොව, තාත්තා ශාස්ත්‍රෝද්ග්‍රහණයට ම සිය දිවිය කැප කළේ ය. ජීවිත කාලයක් තිස්සේ උපයා ගත් සිවිල් බලය නිසා නිතැනින් හිමි වන බොහෝ වරදාන ඔහු ප්‍රතික්ෂේප කළේ ය. පැස පුරවා ගැනීම ඔහු රිසි නොවී ය.

අප අතර ඇති වන සංවාදයකින් මම බොහෝ දේ ග්‍රහණය කරගන්නෙමි. දුහුනන් දැනුම් සයුරු තරණයට ඇවැසි බොහෝ දේ එහි ගැබ් වේ. ඒ කැපවීම සමඟ ම අසිරිමත් මතක ශක්තියක් ද වෙළී ඇත්තේ ය. නි‌ෙවසෙහි දුරකථනය නිබඳ නද දෙන්නේ යම් කාරණයක් සාක්ෂාත් කර ගැනීමට අවශ්‍ය පුද්ගලයන් නිසා ය.

සරසවි ඇදුරකු ලෙස, පුවත්පත් ලේඛකයකු ලෙස, ගුවන්විදුලි වැඩසටහන් සම්පාදකයකු ලෙස හා අනෙකුත් උපදේශක මට්ටමින් ඉටුකරන පරිපාලන කටයුතු සමග ඔහු අදටත් ක්‍රියාකාරී භූමිකාවකට පණ දෙන්නේ ය. අසූ එක් වියෙහි පසු වන ඔහු ඇතැම් විට තවමත් සිය වෘත්තියෙහි නිරත වන ජ්‍යෙෂ්ඨතම සරසවි ඇදුරා විය හැකිය. එසේ නොමැති නම් ජ්‍යෙෂ්ඨතමයන් කිහිප දෙනාගෙන් එක් අයකු විය හැකිය.

පුතකුගේ පළමු වීරයා තාත්තා යන්න පතළ කියමනකි. තාත්තා නෙක විරුවන් බිහි කළේ ය. බොහෝ අයට ඔහු විරුවෙකි. වියෙන් වැඩෙන මගේ ජීවිතයට නෙක විරුවෝ ඇතුළු වූහ.

එනමුත් ජීවිතයෙහි මා විඳි අසිරිමත් දෙයක් ඇත්තේ ය. මුදු දිය දහරක් සේ අප දිවිය සනහාලන මගේ ජීවිතයේ පළමු විරුවා ලෙස තාත්තා අකාලිකව අසුන් දරා සිටින යුරු මම දකිමි.

Tuesday, January 15, 2019

වින්දිතයාගේ කටඋත්තරය



"ඊයේ හම්බන්තොටදී පැවති වරාය සහ ගුවන්තොටුපොළ අලෙවි කිරීමට එරෙහි ඒකාබද්ධ විපක්ෂ උද්ඝෝෂණය අධිකරණ නියෝග නොතකමින් පැවැත්වූ නිසා පොලිසිය කඳුළු ගෑස් ප්‍රහාර දියත් කර විසුරුවා හැරිය අතර 26 දෙනෙකු අත්අඩංගුවටද ගන්නා ලදි. මෙම උද්ඝෝෂණය අතරදී ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරියෙකු උද්ඝෝෂණයේ නිරත පුද්ගලයෙකුට පහරක් එල්ල කරන අවස්ථාවක් වීඩියෝවට නැගී තිබෙන අතර...."

ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරියෙකු සිවිල් වැසියෙකුට පහර එල්ල කිරීම ඉතා බරපතල කාරණයක් ලෙස ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් සංගම් නිගමනය කළා. ඒ සඳහා පුළුල් පරීක්ෂණ ඇරඹිය යුතු බව නොයෙකුත් සිවිල් සංවිධාන අවධාරණය කළා. ඒ පුවත සටහන් වුණු පුවත්පත දෙකට නවා පසෙක ලූ තරුණ පොලිස් නිලදරුවා කටඋත්තර පොතද පෑනද රැගෙන සිය ජංගම දුරකථනයේ රෙකෝඩරයද ක්‍රියාත්මක කළේ වින්දිතයාගේ එකදු වදනක් හෝ මඟ නොහරින අටියෙන්.
වින්දිතයා සිය කටඋත්තරය ඇරඹුවා.

රාළහාමිට මං මේ කියන දේ කොයිතරම් ප‍්‍රයෝජනවත් වෙයිද දන්නෙ නැහැ. ඒත් මං කියන්නේ මං අත්දැකපු දේ මිසක් ඉන් එහා කිසිම දෙයක් නෙවෙයි.  ඔය කියන දවසේ තිබුණු  උද්ඝෝෂණේට අපි ලකලැහැස්ති වෙමින් සිටියේ දවස් කීපෙක ඉඳන්. මං සම්බන්ධ වුණේ ටික දවසකට ඉස්සෙල්ල. මුලදි මුලදි මට එච්චර කැමැත්තක් තිබුණෙ නැහැ. ඒත් ඉතින් සෑහෙන කල්පනා කරල බලල, රට වෙනුවෙන් මොනව හරි කරන්න ඕන කියල හිතුණා. අනික අපේ විශ්වවිද්යාලෙ මගෙ යාළුවො එක්ක කතා කරන කරන හැම වෙලාවකම මට මේ ආණ්ඩුව ගැන පුදුම තරහක්, වෛරයක්, ඇති වෙලා තිබුණෙ. කිසි කමකට නැති තුප්පහි ආණ්ඩුවක් කියල හිතුණු වාර අනන්තයි.
මේ තුච්ඡ තුප්පහි ආණ්ඩුවට පාඩමක් උගන්වන්න කියල හිතාගෙන තමයි මමත් පාරට බැස්සෙ. මේ ආණ්ඩුව ගෙදර යවනකන්ම අපි පාරට බැහැල සටන් කරනව කියන ඒ සිතිවිල්ල මටත් තිබුණා.
ඔය කියන දවසෙ පාන්දර තද නින්දෙ ඉන්න අතරෙ මං හීනෙන් දැක්ක සුදු පාට ඇඳුමකින් සැරසුණු හරිම ශෝභාමත් මනුස්සයෙක්. සීයා කෙනෙක් වගේ කොණ්ඩෙ සම්පූර්ණයෙන්ම සුදුයි. ඒ ඇස් දෙක හරිම කාන්තිමත්. හරියට හිතේ තියෙන හැම දෙයක්ම ඒ සීයාට කියල හිත හදාගන්න පුළුවන් වගේ හැගීමක් මට ආවා. ඒ සීයා මං දිහාවට නැමිල කියපු වචන ටික මට තාම මතකයි. සමාව දෙන්න පුතා. එතකොටයි ආනන්දය ලැබෙන්නෙ. එතකොටයි ශාන්තිය ලැබෙන්නෙ. එතකොටයි ශක්තිය ලැබෙන්නෙ.
එතකොටම තමයි කස්සා ඇවිත් මාව කීද්දුවේ. කස්සා කිව්වෙ මගේ රූමා. ඒ කියන්නෙ මාත් එක්ක එකට බෝඩිමේ ඉන්න සගයා. නැගිටල ලැහැස්ති වෙනගමනුත් අර වචන ටික මගේ හිතේ රැව් පිලිරැව් දෙන්න පටන් ගත්තා. මොකක් ගැන වෙන්නැති ද ඒ මනුස්සයා කිව්වෙ?
මං පොඩි කාලෙ ඉස්කෝලෙ යද්දි පොතක කියවපු සූත‍්‍රයක් මතක් වුණා. මට මතක විදිහට ඒ සූත්‍රයේ නම කකචූපම සූත්‍රය. බොහොම දිග සූත‍්‍රයක්. හිතට එන තරහ ගැන තමයි ඒ සුත‍්‍රයේ කියන්නෙ. රාලහාමිටත් එක්ක හොඳයි ඒක දැනගන්න එක. ඉතින් මේ සූත‍්‍රයේ බුදුහාමුදුරුවො කියනවා කවුරුහරි හොරෙක් එහෙමත් නැත්නම් මංකොල්ලකාරයෙක් ඇවිත් කියතකින් අපේ ශරීර අවයව කපල දානව නම්, ඒ ඩිංගට හරි අපි ඒ මිනිස්සු ගැන තරහක් ද්වේෂයක් උපදවනව නම් එතනදි අපි උන්වහන්සේගේ අනුශාසනය බැහැර කරනව කියල. අන්න ඒ වෙලාවෙ බුදුහාමුදුරුවන් අපිට දේශනා කරන්නේ තමන්ගේ ශරීර අවයව කියතකින් කපන වෙලාවෙත් ඒ හොරු මංකොල්ලකරුවන් කෙරෙහි මෙත් සිත පතුරුවන්න පුළුවන්නම් තරහ සිත් නැතිව ඉන්න පුළුවන් නම් බුදුහාමුදුරුවො ඒ සිත සමාන කරන්නේ බලල් සමකින් හදපු පසුම්බියකට. එහෙම පසුම්බි නම් මං දැකල නැහැ. ඒත් මට හිතෙනව ඒ පසුම්බිය හරිම සුමුදුවට ඇතියි කියල. ඉතින් මේ සූත‍්‍රය මට ඒ වෙලාවෙ මතක් වුණා.
ඇත්තම කිව්වොත් මං කියවපු බොහොම සූත්‍ර මට ඒ තරමට ⁣තේරුණේ නැහැ. ඒත් මේ සූත්‍රය මගේ හිත් ගත්තා. ඇත්තටම එහෙම හිතකින් ඉන්න පුළුවන් මිනිස් පිරිසක් මේ මිහිතලය මත ඉන්නවද කියල මට නිකමට හිතුණා. හිටියත් නැතත් අඩුම තරමින් මටවත් ඒ වගේ වෙන්න පුළුවන්නම් කියල හිතුණා.
උද්ඝෝෂණය තියෙන දිහාවට අපි යමින් ඉන්න වෙලාවෙ මගේ හිතේ තෙරපි තෙරපි තිබුණේ ඔන්න ඔය සිතිවිලි ටික.
මට මතකයි ඒ වෙලාවෙ අපි පල්ලියක් පහු කරමින් හිටියෙ. ඉස්සරහ තිබුණු ජේසු පිළිරුව දකිනකොට මට හිතුණෙ අනේ ඉතින් මේ ඉන්නෙත් ඒ වගේ කෙනෙක් නේ ද කියල. කල්වාරි ගිරිසිරසට යන ගමනේදි ජේසුස් වහන්සේට කොයිතරම් නම් වද දෙන්න ඇත්ද? ඒ වද දුන්නු නපුරු මිනිස්සුන්ට උන්වහන්සේ සමාව දුන්නේ කොයිතරම් නම් අපරිමිත දයාවකින්ද කියල මට හිතුණා. කුරුසියේ ඇණගසන්නට දායක වුණු මිනිසුන්ට මෙත් සිත පතුරුවපු ශාස්තෲවරයෙක් නේද මේ කියල මට ආයෙමත් හිතුණා.
රාළහාමි ඉතින් විස්වාස කරයි ද දන්නෙ නැහැ. හරියටම අන්න ඒ වෙලාවෙ මං දැක්කා ජේසු පිලිරුව මාත් එක්ක හිනාවෙනවා. හරියට මගේ හිත කියවල වගේ. තව කිලෝමීටර් කීපයක් යන කොට අපිට පන්සලක් හමු වුණා. ඉස්සරහම දැවැන්ත බුදු රුවක්. ටිකක් විතර අවුකන පිලිමයට සමානයි.
තමන්වහන්සේගෙ නෑදෑයො ටික එකතු වෙලා ශාක්‍ය කෝලිය යුද්ධය කරන කොට බුදු හිමියන් හිනා පහල කළා කියල රාලහාමිත් අහල ඇතිනෙ. අපි පසුකරමින් හිටපු බුදු පිලිමේ යන්තම් රැඳුණු හිනාව මට මතක් කළේ ඒ කතාව.
උද්ඝෝෂනයේ ගමන් කළාට මගේ හිතේ එක විදිහක පෙරලියක් ඇති වෙනව කියල මට දැනුණා. තුච්ඡයි තුප්පහියි කියන මේ ආණ්ඩුවට සමාව දෙන්න ඕන කියල මට හිතුණා. අනික ඇයි මං මේ ආණ්ඩුව ගැන ඒ තරම් වෛරයක් ඇති කරගෙන ඉන්නෙ. ඒ ආණ්ඩුවෙත් ඉන්නෙ අසරණ වුණු මිනිස්සු ටිකක් නේද කියල මට හිතණා. මේ සසර දනව්වේ මරුවැලක පැටලි පැටලී අසරණ වෙලා යන පිරිසක් නේද කියල මට හිතෙන්න පටන් ගත්තා. රාලහාමි කියවල තියෙනවද දන්නෙ නැහැ පරාක‍්‍රම කොඩිතුවක්කු මහත්තයාගේ රශ්මි කියන පොත. ඒකෙ තියෙනව එක කවියක් මිනිසත් බව තුළ ඇති බොල් සිදුරක් තුළ පැකිල වැතෙත්මය සිත නොදරුන් ලෙස කියල.
කියවල තිබුණෙ නැතත් කමක් නැහැ. ඉතින් ඔන්න ඔහොම හිතමින් ඉන්න වෙලාවෙ තමයි රාළහාමි, පොලිසියේ කට්ටිය අපේ සාමකාමි පාගමනට බාධා කරන්න පටන් ගත්තේ. ඒ ක්ෂණයේ මගේ හිතට ආයෙමත් තරහක් ආවා මේ කාලකන්නි හැත්ත ආවා මෙතන කියල. ඒත් ඒ එක්කම මට හිතුණා අනේ මගේ හිතේ තිබුණු නිවී සැනහුණු සොබාව නැතිවෙලා ගියා නේද කියල. රාළහාමි අහල ඇතිනෙ තොවිල්පලවල් වල ඉන්න ආතුරයෝ. අන්න ඒ ආතුරයෙක් වගේ ගතියක් මට දැනෙන්න ගත්තා. ඉතින් මට ඕන වුණේ හැකි ඉක්මනට අනාතුර වෙන්න. ඒ වෙලාවේ මගේ හිත කොච්චර නිවී හැනහිලා තිබුණද කියන එක දන්නෙ මං විතරයි. ඒ සැනහුණු නිම්නය මට පෙනි පෙනී නැතිව ගියා ⁣වගේ දැනුණා. මේ කාලකන්නි හැත්ත කියන සිතිවිල්ල මගේ හිතේ පස්සකට වුණා. ඉතින් මං ආයෙමත් අර සිතිවිලි ලෝකෙ සැරි සරමින් තමයි පා ගමනේ ගියේ. ඇත්තම කිව්වොත් මට පොලිසිය ගැන ඇති වුණේ අනුකම්පාවක්. කවුරුහරි තවත් කෙනෙකුගේ විධානයකට මේ මිනිස්සු කොයිතරම් නම් හිත, කය, වචනය කියන එක අපිරිසිදු කරගන්නවද කියල මට හිතෙන්න පටන් ගත්තා. මේ මිනිස්සු පවු නේද කියල හිතෙන්න පටන් ගත්තා.
ඔන්න ඔය වෙලාවෙ තමයි මං ගාවට රාලහාමිලා දෙන්නෙක් ඇවිත් තදින් මගේ අත් දෙකෙන් අල්ල ගත්තේ. ඒ අල්ල ගත්ත වෙලාවෙ මට ආයෙමත් මතක් වුණේ අර කියතේ කතාව. නෑ මං මේ දෙන්නට වෛර කරන්නෙ නැහැ කියල මං හිතාගත්තා.
ඒගොල්ලො මොනවද මට කියනව ඇහුණා. ඒ ඇහුණත් මං අවට ලෝකයට ඒ තරම් අවධානයක් දුන්නෙ නැහැ. මට ඕන වුණේ මගේම සිතිවිලි නිමනයේ හුදෙකලාව සැරිසරන්නට.
ඔය වෙලාවෙ තමයි අර මහත රාළහාමි ඇවිත් මගේ කම්මුලට පාරක් ගැහුවෙ. මං කෙට්ටු නිසා මට ඒ කම්මුල් පාර සැරට වැදුණා. මම අර කියතේ කතාව සිහි කරමින් හිටපු නිසා වෙන්නැති මට පොඩ්ඩක්වත් වත් ඒ පහර රිදුම් දුන්නෙ නැහැ. මට ඒ මහත රාළහාමි ගැන පොඩ්ඩක්වත් තරහක් දැනුණෙත් නැහැ. වෙඩි පහරකින් මගේ හිස සුන්නද්දූලි කර දැමුවත්, ඒ නිසා මගේ කය බිඳීමකට ලක් වුණත්, මගේ මෙත් සිත විනාස වෙන්න දෙන්නෙ නැහැ කියන තිර අදිටනින් මම හිටියා. මාව විසි වුණත් මගේ හිත විසිරුණේ නැහැ.
මට ඒ වෙලාවෙ දැනුණේ එකම එක දෙයයි. ඒ එකම දෙයට මං හිතන්නෙ වචන තුනක් කියන්න පුළුවන්. ආනන්දය. ශාන්තිය. ශක්තිය. ඒකට මම ණයගැති වෙන්න ඕන ඒ පොලිස් අධිකාරිතුමාට.

සිය පෑන ඉවතලූ තරුණ පොලිස් නිලදරුවා ජංගම දුරකථනයේ රෙකෝඩරය ක්‍රියා විරහිත කොට හිඳි අසුනේ පසෙකට වූවා.

Sunday, November 18, 2018

අද නොවැම්බර් 18


අද නොවැම්බර් 18
දිනපොතක සටහන් කර නොගත්තාට
2005 මේ දිනය මට තවමත් මතකයි.

අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂට
ඔහුගේ 60 උපන්දිනයට
ජනතාව තෑග්ගක් දුන්නා.
ඒ තෑග්ග
මේ රටේ ඉතිහාසය තීරණය කළා.

කළ වැරදි නම් අපමණ ඇති.
සල්ලි හොරකම් කරන්න ඇති නැති වෙන්න
තක්කඩිකම් මැරකම් කරන්නත් ඇති නැති වෙන්න
ඇයි පවුල් පාලනය… සහෝදර සමාගම…?

ඒත්…

මොන පාලකයා ද එහෙම නැත්තෙ?

පැරීසියෙ ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය
කන වැකුණහම මට මතක් වුණේ මේ තක්කඩි පාලකයා
එදා ප්‍රංශ සහ බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍ය නියෝජිතයින් පිළිගත්තු හැටි
ඇඹිලිපිටියට ගෙන්නගෙන කිව්වෙ
පටන් ගත්තු යුද්ධය අවසන් කරන්නෙ නැහැ කියල.
එදා ‍මේ මනුස්සය ඇතුළෙ මම දැක්කෙ රජෙක්.
රජකමින් හිස උදුම්මගෙන කටයුතු කරපු අත්තනෝමතික පාලකයෙක්.
ජාත්‍යන්තරයත් සමඟ සුහදව ගනුදෙනු කරන්නට ඉගෙන ගත යුතු නායකයෙක්.
ඒත් ප්‍රංශය අද කරන්නෙ එදා ඔවුන්ම මහින්දට එපා කියපු දේ නේ ද?

පුදුමයි නේ ද?

යුද්ධය, ත්‍රස්තවාදය, හමුවේ හැම පාලකයෙක්ටම පය පැටළුණා.
මහින්දට වැරදුණු තැන් බොහොමයි.
ඔහුට ඉංගිරිසි බැහැ.
ඔහුට පරිණත දේශපාලන පරිඥානයක් තිබුණෙ නැහැ.
ඔහුට හරියට කතාවක් පවත්වන්න අමාරුයි.
ඒත් ඔහු එක දෙයක් කළා.

යුද්ධය අවසන් කළා.
ත්‍රස්තවාදය අවසන් කළා.

  "කමක් නෑ බං යුද්දෙ දින්නනෙ"
යම් පෙර දවසක
තමන්ගෙ ජීවිතය දෙයියන්ට බාර කරල
තමන්ගෙ ජීවිතය ගැන විශ්වාසයක් නැතිව
ගෙදරින් එලියට බැහැපු
සිංහල, දෙමල, මුස්ලිම් හැම පුරවැසියෙක්ම
මේ මනුස්සයාට ණයගැති විය යුත්තෙ ඒ නිසා.

මනුදහමට පිටින් යන්නට තැත් කළ නිසා මනුදහම මහින්දව පරාජය කළා.
මියෙන තෙක්ම බලයට ලොල්ව කල් ගෙවන්නට ඔහුට අවකාස ලැබුණෙ නැහැ. ඒ නිසයි සොබා දහම නිසි කලට ඔහුව විශ්‍රාම ගැන්වූයෙ.
ඔහු යන්නෙ සොබා දහමින් ඔහුට දායාද කළ ගමන.
අප යමින් සිටින්නේ සොබා දහම අපට දායාද කළ ගමන.

ප්‍රංශයේ ත්‍රස්තවාදයට විරුද්ධව කොඩි ඔසවන අපි අපද කලෙක පෙළුෑ ත්‍රස්ත සැකකරුවන් කිසිදු පුනරුත්ථාපනයකට ලක් නොවී මුදා හැරෙන දෙස අපි බලා සිටිනව.

අප කම්පනයට පත් වෙලා ද?
අනාගතය ගැන යම් අනියත බියක් අප තුළ වෙත් ද?
ඡන්දයකින් අප තෙ‍ා්රා පත්කරගන්නේ අපට සුදුසු පාලකයන්ම නොවේ ද?

මේ තමා සොබා දහම අපට උරුම කර දුන් මග.
ඔහු යන්නෙ සොබා දහමින් ඔහුට දායාද කළ ගමන.
අප යමින් සිටින්නේ සොබා දහම අපට දායාද කළ ගමන.

ඒ අතරෙ ඇත්තෙ අපට අමතක නොවන නොවන දෙයක්.
මේ රටේ ඉතිහාසය තවත් ඉකිහාසයක් නොවන්නට උර දුන් අපූරු මිනිසෙකු අප ජීවිත කාලයේ දී සිටි බවයි ඒ.

නොවැම්බර් 18
දිනපොතක සටහන් කර නොගත්තාට
මට මතක ඇත්තේ ඒ නිසා.
ඒ දිනය මතක ඇති මිනිසුන් සිටින තාක් කල්
මහින්ද රාජපක්ෂ නම් ඒ සොඳුරු ආඥාදායකයාට හෘදයාංගම උපන්දින සුබ පැතුම් නොඅඩුව ලැබේවි.

Sunday, April 22, 2018

ඉදිරියට යන්නෙ නැහැ මේ රිය පෙල

ඒ රිය තදබදයට
නොවී කිසිත් හේතුවත් එදින.

පාසැල් දිනයක් ද? නෑ.
කාර්යාල දිනයක් ද? නෑ.
රිය තදබදය උත්සන්න වෙන හෝරාව ද? නෑ.

වැහි චුරු චුරුව පැවතියා දිගටම
හිටියේ නැහැ කිසිදු පොලිස් නිලදරුවෙකු
වැවෙන රිය තදබදය පාලනය කරන්නට.
කෙමෙන් කෙමෙන් වැඩුණා එ් රිය තදබදය
කි‍ලෝමීටර් ගණන් හැතැප්ම ගණන් ඉදිරියට

ඉදිරියට යන්නෙ නැහැ මේ රිය පෙල
එක තැනටම වී දැන් පැය ගානක්
කිසිවෙකුත් නැහැ මේ දුක කියන්නට
ආතතියට පීඩනයට ගොදුරු වුණා 
ඇතුලේ සිටි ලොකු පොඩි මහත්වරු නෝනාවරු ළමාවරු

උහු සියල්ලෝම අවසානයේ දී
අත්හැරියා රථයට ඇති ආසාව
ජීවිතය වෙනුවෙන්

තියෙන තැන තියෙන්නට ඇර එලෙසම
රියෙන් බැස
උහු සියල්ලෝම 
පටන් ගත්තා ඇවිද යන්නට.